Cazaux Rotorflex

De traditie van de wijnbouw gaat in de Bordelais terug tot de Keltische bewoning van Burdigala, de huidige Bordeaux, in de eerste eeuw v.C. Anno nu is de regio rond Bordeaux het grootste gebied voor AOC/AOP-gekeurde wijnen. Het landschap is bedekt met circa 3000 wijngaarden of chateaux, die voornamelijk druiven van de soorten cabernet sauvignon, merlot en cabernet franc telen. Naast de cru en terroir (gewas, bodem en locatie), speelt ook de élevage, het bewaar- en verbeteringsproces in de wijnkelder een belangrijke rol. Hierbij geven de wijnboeren hun producten hun unieke karakter. Bij alle traditie worden zij hierbij vandaag de dag in diverse processtappen met moderne techniek ondersteund.

Traditie en terroir

Vlakbij de stad St. Émilion ligt het chateau Haut-Sarpe, een wijngaard met een lange traditie, die sinds 1934 door de familie Janoueix wordt bestierd. De wijngaard werd oorspronkelijk aangelegd op instigatie van graaf Jacques Amédée de Carles, een generaal van Napoléon Bonapartes, en is 21 hectare groot. De druiven groeien op een klei- en kalkachtige grond, en worden na een veredelingsproces van vijftien maanden verkocht als Chateau Haut-Sarpe of Saint-Émilion Grand Cru Classé. In de kelderruimte liggen niet minder dan honderd eiken vaten, waarin de oogst uit 2015 en 2016 wordt gerijpt. "Deze wijn moet het complexe karakter van zijn terroir uitdrukken," zet Didier Beillon, vinoloog van Haut-Sarpe. "We ontwikkelen onze Grand Cru Classé op basis van de druivensoorten Merlot en Cabernet Franc. De Merlot geeft de wijn een stevig boeket, de Cabernet Frank een elegante smaak."

Maceratie en fermentatie gebeuren in grote betonnen tanks met een inhoud van 10.000 liter. Hierna wordt de wijn in barrique-vaten van Franse eik bewaard, waar deze twaalf tot vijftien maanden rijpt. Een barrique-vat uit de Bordeaux is 225 liter groot. Door het relatief grote houtoppervlak neemt de wijn de tannines van het hout op en krijgt hiermee een kruidige smaak. "Hierdoor kunnen we elk vat voor maximaal twee jaargangen gebruiken, omdat het hout hierna geen smaakstoffen meer vrijgeeft," aldus Beillon.

Verplaatsing per pomp

In de wijnkelder worden de voor de Chateau Haut-Sarpe met de hand geplukte, gesorteerde en van takken en bladeren ontdane druiven eerst geperst om het sap in contact te brengen met de gist. Dit brengt de alcoholische fermentatie op gang en zorgt ervoor dat de tannine, kleurstoffen, vitamines, enzymen en mineralen uit het vel vrijkomen. Voor maceratie en fermenatie wordt de massa vervolgens in de betonnen tanks gepompt, die door hun dikke wanden nauwelijks last hebben van temperatuurwisselingen. Tijdens de omzetting van de fruitsuikers in alcohol drijft het koolzuur de schillen naar het oppervlak. Hoe langer de druivenmassa voor maceratie en fermentatie in de tank blijft, des te rijker de kleur en het tanninegehalte worden.

Voor het rijpen tot Grand Cru Classé wordt het druivenssap in Barrique-vaten gepompt. De in de wijn aanwezige deeltjes veredelen door hun aromas en vetzuren het karakter van de wijn en slaan neer op de bodem van het vat. Daarom moet de wijn periodiek naar nieuwe vaten worden overgebracht, waarbij de neerslag in de oude vaten achterblijft. Na vijftien maanden is de wijn volledig rijp en geschikt voor de fles.

Innovatief pomp-principe

Het vullen van de fermentatietanks en het klaren van de wijn gebeurt met pompen, waarbij de vloeistof telkens een andere textuur heeft. Het eerste druivenmengsel is stroperig en zit vol met vaste deeltjes. Na fermentatie en klaring wordt de wijn steeds vloeibaarder. Om alle in de wijnkelder noodzakelijke pompprocessen met dezelfde machine te kunnen uitvoeren, heeft de wijnkelder een nieuwe draaizuigerpomp van CAZAUX gekocht. Model LOB 300 kan universeel - van de geperste druiven tot het vullen van de flessen - worden gebruikt en zorgt door de gepatenteerde zuigers met dubbele waaiers voor een gelijkmatige doorstroming van ook stroperige vloeistoffen met een hoog aandeel van vaste stoffen. LOB-draaizuigerpompen zijn de nieuwste innovatie van CAZAUX, dat als toonaangevende Franse producent een breed assortiment pompen voor de wijnproductie aanbiedt, waaronder waaierpompen van de serie Cenoflex, en de Doublex-serie met achtereenvolgende excentrische lobben. Het pompassortiment omvat ook zelfaanzuigende, reviseerbare centrifugaalpompen, excentrische schroefpompen en Rotorflex-pompen. Voor alle bouwseries maakt CAZAUX gebruik van robuuste en slanke aandrijfsystemen van NORD met diverse vermogens, die direct op de pompen kunnen worden aangesloten. De decentrale en geïntegreerde eenheden met direct op de motorreductor gemonteerde frequentie-omvormer zijn zeer compact en economischer in het gebruik dan andere in de markt verkrijgbare aandrijfsystemen.

Betrouwbare aandrijving

Voor de elektrische aandrijftechniek werkt CAZAUX al sinds 2009 samen met NORD DRIVESYSTEMS. "We hebben destijds contact opgenomen met de Franse NORD-vestiging omdat de producten van de vorige leverancier niet voldoende betrouwbaar bleken," zegt Le Guillou. Vandaag de dag betrekt CAZAUX jaarlijks bijna 400 producten van NORD, waaronder in 2016 alleen al 230 motorreductoren met aangebouwde frequentie-omvormer. CAZAUX is vooral onder de indruk van de compacte bouwvorm, het geruisloze gebruik en de vele functies van de aandrijfsystemen. Een ander pluspunt was ook de robuuste en tegelijk lichte aluminiumconstructie van de motorreductoren. Mobiele pompen moeten natuurlijk licht zijn, zodat ze eenvoudig naar de gewenste plek kunnen worden verplaatst. "Aandrijvingen voor pompen in de wijnproductie was voor ons een nieuw gebied," zegt de NORD-vertegenwoordiger voor zuid-west Frankrijk. "We leverden aanvankelijk vooral systemen voor lopende banden. Het werd al snel duidelijk dat onze als NORDAC FLEX verkochte aandrijvingen ook zeer geschikt zijn voor wijnpompen. Het is van groot belang dat we onze producten in samenwerking met de gebruikers steeds verder kunnen ontwikkelen en alle functies kunnen integreren die de klant nodig heeft."

Uitstekende prestaties bij laag toerental

De frequentie-omvormers van de NORDAC FLEX-serie zijn uitstekend te regelen. Dat is vooral van belang om wervelingen te voorkomen, die een negatieve invloed kunnen hebben op de kwaliteit van de wijn. De aandrijfsystemen garanderen een precieze instelling van de doorstroommassa en kunnen tegelijk de dichtheid, temperatuur en volume van het medium meten. De omvormer heeft opties voor "soft start and stop" van de motor, past het toerental automatisch aan de druk aan en is beschermd tegen drooglopen. "De eenvoudige en precieze bediening garandeert dat de gewenste hoeveelheid vloeistof met de gewenste druk in de tanks of vaten terechtkomt," zegt wijnmaker Beillon. De aandrijving kan ook simpel de stroomrichting omkeren en is verkrijgbaar met vermogens van 0,25 tot 22 kW. De geringe geluidsproductie is vooral van belang als in het hoogseizoen alle pompen tegelijk werken.

Eén aandrijfsysteem voor alle pompprocessen

Didier Beillon vat samen wat voor wijnpompen van belang is: "Omdat wijn een kwetsbaar product is, moet het voorzichtig worden gepompt. Tegelijk zijn er om het productieproces niet te verstoren hoge en uniforme doorstroomgetallen nodig, ook bij stroperige tussenproducten en reststoffen." Het innovatieve concept van de draaizuigerpomp is geschikt voor alle in de wijnkelder voorkomende processen. De krachtige aandrijving is geschikt voor pomplengtes tot 80 meter en vult een barrique in twee tot drie minuten.